1. Inleiding

Zoönosen zijn infectieziekten die overgedragen kunnen worden van dier op mens en andersom. Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) maakt ieder jaar in opdracht van de NVWA Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit ) een overzicht van de belangrijkste zoönosen in Nederland. Het betreft voornamelijk zoönosen die door artsen bij de GGD Gemeentelijke gezondheidsdiensten (Gemeentelijke gezondheidsdiensten ) gemeld moeten worden en/of door dierenartsen bij de NVWA gemeld moeten worden. In dit overzicht wordt aangegeven hoe vaak deze zoönosen in Nederland voorkomen. Beleidsmakers maar ook andere professionals kunnen deze informatie gebruiken om als het nodig is maatregelen te treffen. 
Lees verder op de pagina Samenvatting.

2. Trends

In hoofdstuk 2 'Trends’ wordt per meldingsplichtige zoönose ingegaan op de ontwikkelingen die in het jaar 2023 plaatsvonden.
Lees verder op de pagina Trends.

3. Uitgelicht

In hoofdstuk 3 ‘Uitgelicht’ wordt dieper ingegaan op bijzondere zoönotische casussen van het afgelopen jaar en worden zoönosen die niet in hoofdstuk 2 staan belicht. Dit jaar worden in dit hoofdstuk twee uitbraken beschreven (een uitbraak van Mycobacterium bovis bij katten en mensen en een uitbraak van Salmonella Enteritidis die teruggeleid kon worden tot besmet pluimveevoer), wordt een update gegeven over tekenencefalitis in Nederland en worden de resultaten van een onderzoek naar varkensinfluenza besproken.
Lees verder op de pagina Uitgelicht.

4. Thema: 

In hoofdstuk 4 ‘Thema’ wordt ieder jaar een thema behandeld. Dit jaar is het thema ‘Regionale samenwerking in de bestrijding van zoönosen’. In dit hoofdstuk worden enkele voorbeelden van regionale samenwerking besproken. 
Lees verder op de pagina Thema.

Eerdere edities van de Staat van Zoönosen

De Staat van Zoönosen geeft jaarlijks een overzicht van zoönosen. Het gaat om de mate waarin meldingsplichtige zoönosen voorkomen en de ontwikkelingen daarvan op de lange termijn. Hierbij betreft het zowel het aantal ziektegevallen bij mensen als het voorkomen van deze ziekteverwekkers bij dieren. Ook worden elk jaar opmerkelijke voorvallen uitgelicht en wordt een thema behandeld. Daarnaast is er jaarlijks een bijeenkomst voor professionals, het Nationale Symposium Zoönosen, die samenvalt met de publicatie van de nieuwste Staat van Zoönosen.

Een overzicht van verschenen rapporten vindt u in het Publicatieoverzicht Staat van Zoönosen

Colofon

Colofon

© RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) 2024

Delen uit deze publicatie mogen worden overgenomen op voorwaarde van bronvermelding: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de titel van de publicatie en het jaar van uitgave. 

Redactie: 

Tryntsje Cuperus (RIVM), Ingrid Keur (NVWA Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit )), Mauro De Rosa (NVWA), Ingrid Friesema (RIVM), Wim van der Poel (WBVR Wageningen Bioveterinary Research (Wageningen Bioveterinary Research )), Ariene Rietveld (GGD Gemeentelijke gezondheidsdiensten (Gemeentelijke gezondheidsdiensten )), Eelco Franz (RIVM) en Maarten Hoek (RIVM)

Auteurs:  

Dana Adriaansens (RIVM), Valérie Baede (RIVM), Jenny Batstra (COKZ), Maaike van den Beld (RIVM), Oda van den Berg (RIVM), Ingeborg Boxman (WFSR), Diederik Brandwagt (RIVM), Marieta Braks (RIVM), René van der Brom (Royal GD Gezondheidsdienst voor Dieren (Gezondheidsdienst voor Dieren )), Greetje Castelijn (WFSR), Susanna Commandeur (WBVR), Mauro De Rosa (NVWA), Frederika Dijkstra (RIVM), Mark van Dommelen (NVWA), Florien Dusseldorp (RIVM), Phaedra Eble (WBVR), Dirk Eggink (RIVM), Erika van Elzakker (AUMC), Sabiena Feenstra (RIVM), Ron Fouchier (EMC), Eelco Franz (RIVM), Ingrid Friesema (RIVM), Alexander van der Gaag (RIVM), Evelien Germeraad (WBVR), Joke van der Giessen (RIVM), Heather Graham (WBVR), Edou Heddema (Zuyderland MC), Marloes Heijne (WBVR), Denise Hoek (RIVM), Angela van Hoek (RIVM), Jorrit Hofstra (RIVM), Nonke Hopman (FD Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht (Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht )), Manon Houben (Royal GD), Erik Huisman (GGD Haaglanden), Pieter Jacobs (NVWA), Ingmar Janse (RIVM), Martijn Keet (RIVM), Lucien van Keulen (WBVR), Ingrid Keur (NVWA), Miriam Koene (WBVR), Ad Koets (WBVR), Iris Koorevaar (NVWA/GGD Fryslân), Titia Kortbeek (RIVM), Samira Koullali (RIVM), Annelies Kroneman (RIVM), Marit de Lange (RIVM), Maren Lanzl (RIVM), Hans van der Linden (AUMC), Ralph Litjens (WFSR), Kees van Maanen (Royal GD), Miriam Maas (RIVM), Riks Maas (WBVR), Adam Meijer (RIVM), Kirsten Mooijman (RIVM), Marleen van der Most (WBVR), Lapo Mughini Gras (RIVM), Karin Nagel (COKZ), Daan Notermans (RIVM), Ilja Obels (RIVM), Marieke Opsteegh (RIVM), Roan Pijnacker (RIVM), Johan Reimerink (RIVM), Jolianne Rijks (DWHC), Barry Rockx (WBVR), Reina Sikkema (EMC), George Sips (GGD Rotterdam-Rijnmond), Ife Slegers-Fitz-James (NVWA), Erika Slump (RIVM), Nina M. van Sorge (AUMC), Marcel Spierenburg (NVWA), Hein Sprong (RIVM), Arjan Stroo (NVWA), Arno Swart (RIVM), Lola Tulen (RIVM), Vanessa Visser (NVWA), Paul in ’t Veld (NVWA), Menno van der Voort (WFSR), Erhard van der Vries (Royal GD), Toos Waegemaekers (RIVM), Coen van der Weijden (NVWA), Ben Wit (NVWA), Kim van der Zwaluw (RIVM).